კეთილი, მოუსვენარი ფიქრი დოკუმენტურ პორტრეტში

ზურაბ იობაშვილის მოკლემეტრაჟიანი დოკუმენტური ფილმი, „საიდან ამოდის მთვარე“ (2021) დოკუმენტური სატელევიზიო პორტრეტისა და რეპორტაჟის ერთი ფორმაა, რომლის მთავარი გმირი არა მხოლოდ მოქმედი ფიგურა, არამედ მთხრობელია. ქართული კინოს ისტორიაში, სატელევიზიო ფილმს დიდი როლი აქვს. ახლაც ხშირად ხდება, ამ ტრადიციების თანახმად, ახალი მასალის შეთავაზება მაყურებლისთვის, თუმცა ფილმი, რომელმაც პორტრეტი უნდა შექმნას, უამრავი გამოწვევის წინაშე დგას: ქართული დოკუმენტური …

კეთილი, მოუსვენარი ფიქრი დოკუმენტურ პორტრეტში წაკითხვა

ხედი მოულოდნელ დასასრულზე

დრამატურგიული მოულოდნელობის რამდენი მოცემულობაც არ უნდა არსებობდეს, რამდენჯერაც არ უნდა ვცადოთ კინოს ჩვეულ, თხრობით რიტმში წარმოუდგენელი გარდატეხის შეტანა, მაინც, ყოველ ჯერზე, ეს იქნება მომხდარის შინაარსის მნიშვნელობაზე დამოკიდებული რეაქცია და არა უბრალოდ კითხვის დასმის სურვილი „რა მოხდა?“… არადა, ეს კითხვაა სწორედ პირველი, რაც გაოგნებულ და მოულოდნელობით ტრამვირებული მაყურებლის რეაქციას განასახიერებს.  „10:45“ (2021) – ასეთი სათაური აქვს …

ხედი მოულოდნელ დასასრულზე წაკითხვა

შიში, რომელიც ცოცხალ პერსონაჟად გარდაიქმნა

უამრავი კატასტროფა და უბედურება, გამოუძიებელი საქმე, რომელიც ამოუცნობ მოვლენად დარჩა, რა თქმა უნდა, იზიდავს დოკუმენტური კინოს რეჟისორებს, მათ ინტერესს. სინამდვილის ძიება სრულიად განსხვავებული დოკუმენტალიზმის სტილსა და თხრობით ფორმას მოითხოვს, ხოლო ფილმი, რომელიც ამოუცნობ კატასტროფაზე გვესაუბრება, წარმოსახვის და რეალობის შედეგის ნახვას ისახავს მიზნად. ტელე და კინომაყურებელი, თანამედროვე დოკუმენტურ კინოში მიეჩვია იმას, რომ მას ხშირად სთავაზობენ დამოუკიდებელ …

შიში, რომელიც ცოცხალ პერსონაჟად გარდაიქმნა წაკითხვა

მარადისობით მოწამლულები

ქართული დოკუმენტური კინოს სიკეთეც და საგნების თუ არსებულის დღეისათვის აუცილებელი, ღრმა ხედვა, ალბათ, იმდენად საჭიროა თანამედროვეობისთვის, როგორც იმედი. იმედი არა უკეთესი მომავლისა, არამედ იმისა, რომ ნამდვილი სიცოცხლე მხოლოდ ოცნების ყველაზე პატარა, გულწრფელ მარცვალში იბადება და იზრდება. ჯერ კიდევ საბჭოთა იდეოლოგიის პირობებში, ქართულ დოკუმენტურ კინოს, ძიებისა და აღმოჩენის სხვადასხვა, მოულოდნელი სფეროები ჰქონდა მოცული, რაც მის მრავალფეროვან …

მარადისობით მოწამლულები წაკითხვა

ამბავი კეთილი ადამიანის კეთილი ზნისა

თინათინ და ხვიჩა ემირიძეების დოკუმენტური ფილმი, ,,რესპუბლიკა“ 2021 წელსაა გადაღებული, მაშინ, როდესაც მსოფლიო პანდემიის სრულ იზოლაციასა და ახალი კატაკლიზმების მოლოდინში იყო… თუმცა, როგორც ყოველთვის და არა მხოლოდ მაშინ, კატასტროფის მოლოდინი, ჩვეული რამაა, ჩვეული დამძიმებული გარემოსთვის. და მაინც, ,,რესპუბლიკის“ მთავარი გმირი, ამ ჩვეული სამყაროს არაჩვეულებრივად მოფიქრალი შვილია, ალბათ, ერთ-ერთი იმ სადღაც შემორჩენილი ადამიანთაგანი, ვისაც ახსოვდა თაობების …

ამბავი კეთილი ადამიანის კეთილი ზნისა წაკითხვა

მზიური საქართველოდან

„მზიური“, რომელიც საქართველოს საბჭოთა წარსულისა და, ამასთანავე, ამ წარსულიდან გამოყოლილი სტაბილური ყოფის ასოციაციას ქმნის, ქეთევან მაჭავარიანის დოკუმენტური ფილმის (2020) სათაურიცაა და მისი მთავარი გმირის სახელიც. არაფერია განსაკუთრებული ამ კარდაკარ სიარულის პრაქტიკაში, რომელსაც ეს პერსონაჟი, მზიური გოგიჩაიშვილი სხვა, მისი კოლეგების მსგავსად, ყოველდღე შემართული ეჭიდება. აღსანიშნავია, რომ აღნიშნული ფილმი რამდენიმე პრიზის მფლობელი გახდა და მასში მთავარი ის …

მზიური საქართველოდან წაკითხვა

სიმშვიდის გაკვეთილები – როგორ შევხედოთ დილას…

გიორგი მრევლიშვილის დოკუმენტური ფილმის, „თორმეტი გაკვეთილი“ (2019) ყველა ანოტაციაში შევხვდებით ნათქვამს იმის შესახებ, რომ „ფილმი მოგვითხრობს გურიაში მცხოვრებ ვალერი ბაბუზე, რომელიც სხვადასხვა გზით ცდილობს მისი აუტისტური სპექტრის მქონე შვილიშვილის ინტეგრაციას საზოგადოებაში…“ და ა. შ. ყოველ ჯერზე, როდესაც ვალერი კოტრიკაძის სიყვარულითა და შრომით ნაშენებ სამყაროს ვხედავთ დოკუმენტურ ეკრანზე თუ ტელესიუჟეტში, მაინც ჩნდება იმის განცდა, რომ, შესაძლებელია, …

სიმშვიდის გაკვეთილები – როგორ შევხედოთ დილას… წაკითხვა

ზამთრის დეპრესია ზაფხულის ილუზიით

რამდენადაც საინტერესო და განსხვავებულად რთულია ყოფის ასახვა კინოს რეალისტურ საწყისზე აქცენტისას, იმდენად განსხვავებულია ნებისმიერი რეჟისორისათვის ყოფითი დეტალების არსი. შესაძლებელია, ეს ტკბობის ეფექტში ან სულაც ახალი სამყაროს შეცნობის სურვილში გადაიზარდოს – ყოველ შემთხვევაში, ასე გამოჩნდეს სარეჟისორო პოზიციიდან… თუმცა ეს მხოლოდ ვარაუდია. საკუთარი თავის შეცნობის სურვილში გათავისებული სიუჟეტური მოტივები, რომლებიც ყველა თაობის კინემატოგრაფისტთა საფიქრალია, ხშირად ყოფითი დეტალების …

ზამთრის დეპრესია ზაფხულის ილუზიით წაკითხვა

მრავალი სულის ერთი ბედის ანოტაცია

1980-1990-იანი წლების საქართველომ „ანდერგრაუნდის“ მუსიკოსთა თუ მხატვართა თაობაში ბევრი საინტერესო და, ამასთანავე, ისეთი ბედი შვა, რომელსაც მომავლისკენ მიპყრობილ მზერაშივე გაუჩნდა შიშისმომგვრელი ფიქრი. კეკო ჭელიძის ფილმის, „მკვდარი სულების არდადეგების“ (2020) მთავარი გმირი, მუსიკოსი ლევან სვანიძე ერთ-ერთი იმათგანია, ვინც დროსა და სიცარიელეში ჰპოვა მოჩვენებითი სიმშვიდე. ინტერესი 45 წლის მუსიკოსისადმი, ფაქტობრივად, უმუშევარი რომ არის, დედასთან ერთად რომ ცხოვრობს …

მრავალი სულის ერთი ბედის ანოტაცია წაკითხვა

თავისუფლების სიმძიმით ვალდებული სამყაროს გმირები

თანამედროვე სამყაროს არსებობის ერთ-ერთი, ყველაზე დიდი და, ამასთანავე, რთულად მისაღები უცნაურობა სწორედ იმაში მდგომარეობს, რომ ტოლერანტულად მოაზროვნე საზოგადოების კომპლექსით შეპყრობილი, თავად ასეთი საზოგადოება ვერ და არ ეგუება სიცოცხლის გარდაუვალ ჭეშმარიტებებს. ფილმი „შაშვი, შაშვი მაყვალი“ (2023, რეჟ. ელენე ნავერიანი) ამავე სახელწოდების მოთხრობის ეკრანიზაციაა. საერთოდ, ეკრანიზაციის ტრადიციიდან გამომდინარე, მასში, პირველ რიგში, ,,ახალ ხედვას“ ან რეჟისორის ამოკითხულ ქვეტექსტებს …

თავისუფლების სიმძიმით ვალდებული სამყაროს გმირები წაკითხვა