ჭიათურა ერთადერთო

კინოს უყვარს ქალაქები, სადაც ან არაფერი ხდება, ან ყველაფერი ხდება. ფრანგებისთვის ასეთი იყო და არის პარიზი. ამერიკული კინოსთვის ერთი-ერთი ასეთი არის ნიუ-იორკი, ხოლო ბოლო პერიოდის თანამედროვე ქართული კინოსთვის ასეთი შთაგონების წყაროდ იქცა ჭიათურა, ქალაქი, სადაც მდიდრები უნდა ცხოვრობდნენ, თუმცა იქაურობა ორუელის სამყაროს ჰგავს. ჭიათურა თავისი მადანივით ამოუწურავია თემებითა და პრობლემებით, ამიტომაც რეჟისორები ცდილობენ ამდენი „ძვირფასი …

ჭიათურა ერთადერთო წაკითხვა

იმედის ერთი ქვა

თამთა მელაშვილის „შაშვი, შაშვი, მაყვალი“ 2020 წელს ლიტერატურულ წრეებში აღიარებული იყო, როგორც საუკეთესო ქართული რომანი. ამ ფაქტმა კრიტიკასა და საზოგადოებაში არაერთგვაროვანი შეფასება დაიმსახურა. საზოგადოების ნაწილი აღფრთოვანებული იყო ნაწარმოებით, მასში მეტწილად აფასებდა ავტორის გამბედაობას და მცდელობას, სააშკარაოზე გამოეტანა საქართველოში ტაბუირებული თემები, ესაუბრა ქალთა პრობლემებზე იმ კუთხით, რომელზედაც მხოლოდ კულუარებში საუბრობენ. ნაწილი კი ავტორს სტერეოტიპულ აზროვნებაში ადანაშაულებდა. …

იმედის ერთი ქვა წაკითხვა

თამაში წესების გარეშე

1990-იანი წლების ცხოვრება ყველასათვის მტკივნეული პერიოდი იყო. ადამიანებს ყოველდღე გადარჩენისთვის ბრძოლა უწევდათ. იმ პერიოდში მათ როგორც ერთმანეთის უარყოფა, ისე დახმარება ისწავლეს. მათ რომ ერთმანეთი არ ჰყოლოდათ და ჯგუფებად არ ყოფილიყვნენ, იმ არეულ სამყაროში, ალბათ, ვერც გადარჩებოდნენ. სწორედ ჯგუფებად და მხარეებად დაყოფამ გამოიწვია ომი, რომელსაც ბევრი ადამიანი შეეწირა. ომის ერთ-ერთი მიზეზი, ყველაფერთან ერთად, კომუნიკაციის ნაკლებობა იყო. …

თამაში წესების გარეშე წაკითხვა

ბედნიერების საყოველთაო ილუზია და ნამდვილი პირადი ბედნიერება

ქართულ (და ალბათ, ნებისმიერ) სოციუმში საზოგადოება, ტრადიციად დამკვიდრებული სტეროტიპების მიხედვით, ან ცხოვრობს, ან სხვას სთხოვს ასე ცხოვრებას, ან – ორივე ერთად – საკუთარ თავსაც და სხვასაც. „საყოველთაო“ წესრიგის „დამრღვევები“ კი, ან გაკიცხვასა და ტუქსვას იმსახურებენ, ან გაუგებრობას და აქტიური (ფსევდოლიბერალური) სწავლების ობიექტებად იქცევიან. აღზრდის ამგვარ მეთოდებს თითქოს არამძაფრი, არააგრესიული და არადამანგრეველი ფორმა აქვთ. უფრო კეთილგანწყობილი, …

ბედნიერების საყოველთაო ილუზია და ნამდვილი პირადი ბედნიერება წაკითხვა

კეთილი, მოუსვენარი ფიქრი დოკუმენტურ პორტრეტში

ზურაბ იობაშვილის მოკლემეტრაჟიანი დოკუმენტური ფილმი, „საიდან ამოდის მთვარე“ (2021) დოკუმენტური სატელევიზიო პორტრეტისა და რეპორტაჟის ერთი ფორმაა, რომლის მთავარი გმირი არა მხოლოდ მოქმედი ფიგურა, არამედ მთხრობელია. ქართული კინოს ისტორიაში, სატელევიზიო ფილმს დიდი როლი აქვს. ახლაც ხშირად ხდება, ამ ტრადიციების თანახმად, ახალი მასალის შეთავაზება მაყურებლისთვის, თუმცა ფილმი, რომელმაც პორტრეტი უნდა შექმნას, უამრავი გამოწვევის წინაშე დგას: ქართული დოკუმენტური …

კეთილი, მოუსვენარი ფიქრი დოკუმენტურ პორტრეტში წაკითხვა

პირველი შეხვედრა ზრდასრულობასთან

როგორი განცდა ჩნდება მაშინ, როდესაც პირველი სერიოზული ნაბიჯი უნდა გადავდგათ? ერთდროულად, სასიამოვნო, შიშისმომგვრელი, ცხოველი ინტერესის გამომწვევი და სიამაყის შეგრძნება, რომ უკვე დიდი ხარ, იმდენად დიდი, რომ სახლში მარტო დარჩენასაც გაუმკლავდები. უკვე შეგიძლია ან უნდა შეძლო, უპატრონო შენს გვერდით მყოფ ადამიანებს. ამ დროს თითქოს წელში კარგად იმართები, სიმაღლეც გემატება, თავდაჯერებულობაც და ხვდები, რომ უკვე დიდი ადამიანი …

პირველი შეხვედრა ზრდასრულობასთან წაკითხვა

ძაფი, რომელიც ადრე თუ გვიან მაინც გაწყდება

რელიგიურ-ფილოსოფიური წარმოდგენები ბედისწერაზე ყოველთვის განსჯის საგანი იყო როგორც ხელოვნების ნაწარმოებებში, ასევე ფილოსოფოსთა ნააზრევში. ნიკოლოზ მაკიაველის აზრით: „ბედისწერა განაპირობებს ჩვენი მოქმედებების ნახევარს, ხოლო მეორე ნახევარს, მთლიანად თუ არა, ოდნავ ნაკლებს მაინც, ჩვენვე გვანდობს“. მითლოგიაში კი ბედისწერას, ღმერთებისა და მოკვდავების ცხოვრების განკარგვაში, მნიშვნელოვანი ადგილი უჭირავს. შეუძლებელია ამაზე ერთი ჭეშმარიტი აზრი არსებობდეს. ნამდვილად მხოლოდ ბედისწერა თამაშობს დიდ როლს …

ძაფი, რომელიც ადრე თუ გვიან მაინც გაწყდება წაკითხვა

კუნძული მშვიდობისა და ომის საზღვარზე

გაზაფხულის მშვიდ და მშვიდობიან დილით, როდესაც არაფერი არღვევს მყუდროებას და ახალი ნათელი დღე იწყება, მდინარის კალაპოტში მოქცეულ დაუსახლებელ პატარა კუნძულს – „არავის მიწას“ სახედაღარული მოხუცი გლეხი, შვილიშვილთან ერთად, ძველი ნავით მიადგება. ნაპირზე გადასვლისთანავე, კაცი მიწას გემოს უსინჯავს, თითებით სრესს და ტალახში ჩაფლულ მუნდშტუკს პოულობს. ვიღაცის დანატოვარს. გოგონას კი, საყოფაცხოვრებო ნივთებთან ერთად, ნაჭრის თოჯინა მიაქვს და …

კუნძული მშვიდობისა და ომის საზღვარზე წაკითხვა

სიკეთეზე, რწმენასა და სასწაულებზე 

თუ გადავხედავთ ქართულ კინოს (და არა მხოლოდ), ფილმების აბსოლუტური უმრავლესობა შექმნილია იმისთვის, რომ მაყურებელი გაერთოს, დაისვენოს იმ მოკლე პერიოდში, რაც ეკრანს შესცქერის და აღარ იფიქროს რეალობაზე, მაგრამ კინო, ხომ არა მხოლოდ გასართობი, არამედ საგანმანათლენლო საშუალებაცაა. ხელოვნების არცერთ სხვა დარგს არ აქვს ისეთი ძლიერი გავლენა ახალგაზრდობის მხატვრული გემოვნების ჩამოყალიბებაში, როგორც კინოს. მას, როგორც ყველაზე დემოკრატიულ საზოგადოებრივ …

სიკეთეზე, რწმენასა და სასწაულებზე  წაკითხვა

ხედი მოულოდნელ დასასრულზე

დრამატურგიული მოულოდნელობის რამდენი მოცემულობაც არ უნდა არსებობდეს, რამდენჯერაც არ უნდა ვცადოთ კინოს ჩვეულ, თხრობით რიტმში წარმოუდგენელი გარდატეხის შეტანა, მაინც, ყოველ ჯერზე, ეს იქნება მომხდარის შინაარსის მნიშვნელობაზე დამოკიდებული რეაქცია და არა უბრალოდ კითხვის დასმის სურვილი „რა მოხდა?“… არადა, ეს კითხვაა სწორედ პირველი, რაც გაოგნებულ და მოულოდნელობით ტრამვირებული მაყურებლის რეაქციას განასახიერებს.  „10:45“ (2021) – ასეთი სათაური აქვს …

ხედი მოულოდნელ დასასრულზე წაკითხვა